Tribolex    Expertise, ervaring en creativiteit

 

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Certificering van voedselveilige smeermiddelen

Wanneer een smeermiddel enkel en alleen is samengesteld uit bestanddelen waarvan vaststaat dat ze geen gevaar voor de volksgezondheid opleveren, kan het betreffende smeermiddel als voedselveilig worden gecertificeerd. Onderscheiden worden diverse producten, voor smering zijn de belangrijkste de categorieen H1 (smeermiddelen) en HT1 (warmteoverdrachtsvloeistoffen).

Certificering volgt wanneer een bedrijf de samenstelling van een product meedeelt, alle samenstellende bestanddelen op zich als voedselveilig zijn gecertificeerd en een bepaalde vergoeding wordt overgemaakt. Het bedrijf dat certificering aanvraagt, verplicht zich de samenstelling niet te veranderen en altijd dezelfde samenstelling te leveren. Wanneer door productontwikkeling een nieuwe samenstelling ontstaat, dient opnieuw certificering te worden aangevraagd.

Het geheel is een zaak van vertrouwen: er is geen controle of de meegedeelde samenstelling ook werkelijk en altijd wordt geleverd en of het productieproces zodanig is dat verontreiniging met niet voedselveilige bestanddelen wordt uitgesloten.

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

ISO 21469

ISO 21469 specificeert voorschriften voor de samenstelling, de vervaardiging, het gebruik en het omgaan met smeermiddelen die in contact kunnen komen met voedingsmiddelen, cosmetische producten, geneesmiddelen en diervoeders. Het is een uitgebreid kwaliteitsborgingssysteem dat verder gaat dan eenvoudige certificering.

Om aan de ISO 21469 norm te voldoen dient een bedrijf

  • aannemelijk te maken dat alle smeermiddelbestanddelen als voedselveilig zijn gecertificeerd
  • dat productomschrijvingen en verpakkinsaanduidingen correct en volledig zijn
  • een risicoanalyse te hebben uitgevoerd op zijn productieproces en maatregelen te hebben genomen om voedselveilige productie te waarborgen

Daarnaast dient door een onafhankelijke derde een "audit" te zijn uitgevoerd waarbij duidelijk moet zijn geworden dat aan alle voorwaarden voor certificering wordt voldaan en dat er een toereikend kwaliteitscontrole- en kwaliteitsborgingssysteem in gebruik is om er voor te zorgen dat dat ook zo blijft.

Jaarlijks worden door de certificerende instantie controles uitgevoerd om na te gaan of er nog steeds aan de voorwaarden voor certificering wordt voldaan.

H1/HT1 vergeleken met ISO 21469

ISO 21469 gaat verder dan eenvoudige certificering en biedt daardoor (potentieel) een hogere mate van zekerheid. Niet alleen de producten zelf, maar ook het productieproces en het in het productiebedrijf gehanteerde kwaliteitsmanagement wordt onder de loupe genomen en aan voorschriften onderworpen. Daarnaast is er een jaarlijkse (steeksproefgewijze) controle.

De ISO 21469 norm is van betrekkelijk recente datum en daardoor is het aantal bedrijven dat is gecertificeerd nog beperkt. Het aantal is echter sterk groeiend.

Zijn gecertificeerde producten eetbaar?

Gecertificeerde producten voldoen aan een aantal randvoorwaarden: ze zijn in de toegestane concentraties in voedingsmiddelen reukloos, geurloos, smaakloos en leveren geen gevaar op voor de volksgezondheid. Bij grotere concentraties zou dat echter wel het geval kunnen zijn. Ze zijn dus niet als eetbaar te beschouwen. Alleen zeker is dat ze bij onopzettelijk en niet te voorkomen contact met voedingsmiddelen in kleine concentraties geen problemen opleveren. De toegestane concentraties zijn buitengewoon klein: (10 ppm, voor siliconen 1 ppm). Om een idee te geven hoe weinig dat is: 10 ppm komt overeen met 1 centiliter smeermiddel in 1000 liter olijfolie.

Waarde van de certificering

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Certificering van voedselveilige smeermiddelen is een goede zaak, omdat het aan de producent van voedingsmiddelen duidelijk maakt welke producten een lager veiligheidsrisico bieden dan standaard smeermiddelen. Het belang van certificering moet echter niet worden overschat. Bij voedselproductie zijn de risico's van bijvoorbeeld micro-biologische verontreiniging veel groter dan verontreiniging door potentieel schadelijke smeermiddelen. Veilige productie van voedingsmiddelen is vooral een kwestie van de juiste mentale instelling en kennis van eventuele gevaren. De technische maatregelen die kunnen bijdragen aan een hogere mate van veiligheid vloeien uit die instelling en kennis voort, maar vormen daarvoor geen vervangingsmiddel. De keuze van de juiste technieken en hulpmiddelen heeft alleen nut als iedereen in het productieproces doordrongen is van de reden voor die keuze.

Halal, kosher en allergeenvrij

Bij het maken van voedingsproducten die bestemd zijn voor bepaalde deelmarkten kan het zijn dat de producent van de smeermiddelleverancier een halal, kosher of allergeenvrij verklaring verlangd. De eerste twee verklaringen kunnen worden verkregen na onderzoek door de relevante religieuze autoriteiten, waarna de smeermiddelproducent een halal- of kosherverklaring krijgt. Die verklaring houdt in dat zowel bij de productie van het smeermiddel als in de samenstelling van het smeermiddel geen producten zijn toegepast of handelingen zijn terricht die in strijd zijn met de betroffen religie. Het betreft dus morele en geen technische criteria.

Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Een allergeenvrij verklaring kan door de smeermiddelproducent zelf worden opgesteld: het betreft een eenvoudige verklaring waarin wordt medegedeeld dat bepaalde stoffen niet in het smeermiddel voorkomen. Dat is een zuiver technisch criterium - het aanhouden daarvan kan van essentieel belang zijn bij de productie van voedingsmiddelen voor mensen met een bepaalde vormen van allergie.

In het algemeen levert het verkrijgen van een halal, kosher of allergeenvrij verklaring voor de smeermiddelfabrikant weinig problemen op, omdat het meestal gaat om een verbod op stoffen en handelingen die bij de productie en de samenstelling van smeermiddelen geen rol spelen.

Externe links

Meer informatie